Biblioteka poleca przegląd ciekawych artykułów z bieżącej prasy pedagogicznej i bibliotekarskiej.

Książki elektroniczne w bibliotekach szkolnych? / Monika Sochacka. W: Biblioteka w Szkole. – 2022, nr 3, s. 4-14 Autorka w artykule przedstawia informacje o e-bookach, audiobookach, synchrobookach. Dostęp do tych ogromnych zasobów książek elektronicznych pojawia się coraz częściej w ofercie bibliotek publicznych, rzadziej w ofercie bibliotek szkolnych. Autorka omawia również jakie są warunki korzystania z Legimi i Empik Go przez biblioteki.

Czytanie w środowisku cyfrowym a czytelnicy książek papierowych / Zofia Zasacka. W: Bibliotekarz. – 2022, nr 3, s. 4-7 Autorka w tekście omawia problem czytelnictwa lektur po dwóch latach pandemii i jej wpływ na wzrost kompetencji cyfrowych Polaków w pracy zawodowej, edukacji i w kulturze.  W artykule autorka nawiązuje do przemian w piśmienności i wyników badań dotyczących uczniowskich praktyk czytelniczych prowadzonych przez PISA, wskazuje na różnice w umiejętnościach czytelniczych oraz relacje między czytaniem tekstów drukowanych i w środowisku cyfrowym.

YouTube w edukacji wczesnoszkolnej / Ewa Ostarek. W: Biologia w Szkole. – 2022, nr 2, s. 36-38 Może się wydawać, że YouTube jest tylko dla uczniów starszych. Nic bardziej mylnego. Możemy wykorzystać YouTube w edukacji wczesnoszkolnej, odpowiednio wszystko dopasowując. W jaki sposób? Przede wszystkim musimy poznać możliwości, jakie daje ten serwis, a następnie przemyśleć, co i w jaki sposób możemy zaproponować naszym uczniom >>>

Dlaczego trzeba rozwijać w uczniach krytyczne myślenie o mediach społecznościowych i jak to robić? : propozycje lekcji wychowawczych i ćwiczeń / Klaudia Waryszak-Lubaś. W: Biologia w Szkole. – 2022, nr 2, s. 36-38 Pomimo wciąż rozwijającego się ruchu body positive1 nastolatki w dalszym ciągu ulegają presji mediów społecznościowych, w których króluje idealizacja wyglądu. Jak zatem wzmocnić u uczniów poczucie akceptacji własnego ciała oraz samych siebie? Jak wspomóc młodzież w procesie wypracowywania szacunku i miłości do siebie? >>>

Elementy pedagogiki outdoorowej w nauczaniu fizyki / Kazimierz Mikulski. W: Fizyka w Szkole z Astronomią. – 2022, nr 2, s. 38-43 W XXI wieku teoretycy i praktycy sztuki pedagogicznej poszukują sposobów i metod na uczynienie edukacji skutecznej, efektywniejszej, atrakcyjniejszej i w większym stopniu przyjaznej dla uczniów niż ta, która ogranicza się wyłącznie do przestrzeni szkolnych klas. Jednym z wielu pomysłów powstających, a właściwie reaktywacją, w ostatnich latach na zmianę obowiązującego stanu rzeczy jest edukacja outdoorowa. Wyprowadza ona proces nauczenia i uczenia się poza ściany szkolnych pomieszczeń, czyli naukę przez działanie ściśle powiązanym ze środowiskiem naturalnym.

Miasto – bohater / Mateusz Żemła. W: Geografia w Szkole. – 2022, nr 2, s. 10-13 W czasach ZSRR Kijów otrzymał tytuł „Miasto-bohater”, nadawany metropoliom, które szczególnie zasłużyły się podczas wojny z III Rzeszą, choć Armia Czerwona poniosła tu w 1941 roku druzgocącą klęskę, a samo miasto ucierpiało bardziej od min, pozostawionych przez NKWD w najważniejszych budynkach na przywitanie Niemców. Obecnie w pełni zasługuje na ten zaszczyt, zaś kolejnym już chichotem historii jest, że broni się przed tymi samymi, którzy ów tytuł nadali.

Escape room w pudełku / Piotr Siłka. W: Geografia w Szkole. – 2022, nr 2, s. 27-29 Choć sam system edukacyjny w głównych założeniach nie zmienia się od ponad dwustu lat, to jednak na szczęście możemy zaobserwować zmiany w sposobie nauczania. Jedną z ważniejszych zmian w ostatnich dekadach jest coraz mocniejszy nacisk na naukę przez doświadczenie potrafią czerpać z różnych źródeł m.in. tych służących głównie ciekawemu spędzaniu wolego czasu.

Zjawisko mindfulness i jego skuteczność / Dorota Pilna. W: Geografia w Szkole. – 2022, nr 2, s. 38-44 W języku polskim mindfulness tłumaczone jest jako uważność, ale w pełnym rozumieniu trzeba jeszcze dodać obecność i pełnię umysłu (…). Mindfulness polega na byciu całkowicie obecnym „tu i teraz” wobec doświadczenia płynącego z zewnątrz (inni ludzie) oraz wewnątrz (własne uczucia, myśli, emocje).

Przegląd wybranych narzędzi TIK w zdalnym kształceniu językowym / Sabina Mężyk. W: Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej : zeszyty kieleckie. – R. V, nr 2 (2021/2022), s. 119-131 Artykuł zawiera przykłady wykorzystania wybranych narzędzi TIK (Formularze Google, Quizizz, LearningApss, Wordwall, Wakelet) w edukacji polonistycznej.

Karty literackie jako propozycja dydaktyczna w zdalnym nauczaniu języka polskiego w szkole ponadpodstawowej / Monika Gryboś. W: Język Polski w Szkole Ponadpodstawowej : zeszyty kieleckie. – R. V, nr 2 (2021/2022), s. 37-50 Celem artykułu jest prezentacja propozycji dydaktycznej, którą sprowadzono w warunkach edukacji stacjonarnej, a potem dostosowano do specyfiki nauczania języka polskiego przez internet.

Wady i zalety zdalnego nauczania języka polskiego na przykładzie doświadczeń nauczycieli klas 6-8 szkoły podstawowej / Mariusz Heliński, Patrycja Kubicha. W: Język Polski w Szkole Podstawowej : zeszyty kieleckie. – R. V, nr 2 (2021/2022), s. 43-59 Artykuł ma na celu przedstawienie wad i zalet zdalnego nauczania języka polskiego w klasach 6-8 szkoły podstawowej oraz zaproponowanie rozwiązań danych problemów, które występują podczas przeprowadzonych lekcji.

Pomysły na trzy gry dydaktyczne w klasie maturalnej / Anna Pawlak. W: Matematyka. – 2022, nr 2, s. 13-16 Gra dydaktyczna wielu osobom kojarzy się tylko i wyłącznie z dobrą zabawą. Pamiętajmy jednak, że jest to fantastyczna metoda nauki niezależnie od tego, na którym etapie edukacji się znajdujemy. Przedstawiam pomysł na trzy gry dydaktyczne, które mimo że dotyczą poziomu podstawowego, spokojnie można przerobić również na poziom rozszerzony. Gry te nie wymagają dużego nakładu czasu i pracy, a ich efekty są naprawdę wysokie i przekładają się na konkretne punkty na maturze >>>

Planszówki na matematyce – propozycje gier, które zaciekawią uczniów / Agata Szadowiak. W: Matematyka. – 2022, nr 2, s. 27-31 (…) dobra gra to również nauka, której z reguły nie zauważamy – to bardzo często konieczność podejmowania decyzji, obranie strategii i jej realizowanie lub zmiana wcześniejszych założeń, gdy okazują się błędne. Gry pozwalają na przeprowadzanie symulacji rzeczywistych sytuacji, z którymi możemy spotkać się w życiu (…) >>>

Jak rozmawiać z dziećmi o wojnie? / Małgorzata Swędrowska. W: Matematyka. – 2022, nr 2, s. 39-40 Rozmowa z dziećmi o wojnie nie mieści się w gotowym scenariuszu do zrealizowania ani w karcie pracy do wypełnienia. Nauczyciel, oczywiście, szuka wiedzy, np. o tym, jakimi słowami rozmawiać z dziećmi w danym wieku, co będzie porządkujące, a co może wywołać chaos. Wspiera się więc podpowiedziami ekspertów, ale ostatecznie to, co najważniejsze w przeprowadzeniu takiej rozmowy, zależy od niego samego – mądrego dorosłego, który stwarza przestrzeń do wysłuchania dziecka, dowiedzenia się, co ono na ten temat wie, zatroszczenia się, by nie pozostało w bezradności, niewiedzy, lęku >>>

Kalendarz przygotowań maturalnych – jak dobrze rozplanować pracę, aby zapewnić uczniom solidne powtórki i jak najmniej stresu? / Agnieszka Tomasik. W: Polonistyka. – 2022, nr 2, s. 17-21 Zmiany programowe mogą w pierwszej chwili przytłaczać i niewątpliwie wielu polonistów i polonistek przechodzi chwile zwątpienia, czy zdążą zrealizować cały materiał, przećwiczyć jak należy znajomość lektur i czy uczniowie będą w stanie opanować tak ambitny kurs historycznoliteracki oraz wiedzę językową. (…) dlatego dzisiaj już – na rok przed terminem nowej formuły maturalnej – warto sobie zaplanować kolejne etapy pracy, bo dla uczniów rok do matury to abstrakcja, dla polonistów – ostatnia prosta w przygotowaniach >>>

Różnorodność w kontekście egzaminu ósmoklasisty – wskazówki dla nauczycieli i propozycje zadań dla uczniów / Marzena Tyl. W: Polonistyka. – 2022, nr 2, s. 48-54 Forma zadań egzaminacyjnych jest dość różnorodna, dlatego warto oswoić uczniów z jej wyglądem, przyzwyczaić ich do wnikliwej analizy polecenia i wypowiedzenia się w sposób spełniający wymagania.

Język inkluzywny na zajęciach języka polskiego – jak kształtować w uczniach postawę otwartości i dbać o edukację włączającą? / Marta Wrześniewska-Pietrzak. W: Polonistyka. – 2022, nr 2, s. 55-58 Rozmowa o tym, jak formułowany jest, lub może być, zwrot adresatywny, wydaje się ciekawym zaproszeniem do toczącej się dziś dyskusji na temat wrażliwości na drugiego, dostrzegania jednostki i uwzględniania jej w językowym kształcie wypowiedzi. Taka rozmowa o języku – a zwłaszcza języku inkluzywnym – to nie szukanie reguł, których należy przestrzegać, by osiągnąć określony retorycznie cel, lecz budowanie w młodych ludziach fundamentów tak ważnej dziś postawy uważności >>>

Maker Spaces w Ameryce Północnej – doświadczenia i problemy organizacyjne / Przemysław Murawski. W: Poradnik Bibliotekarza. – 2022, nr 3, s. 5-12 Autor w artykule omawia filozofię (tworzenie przestrzeni kreatywnej), problemach organizacji, finansowania i doświadczeniach w realizacji zajęć w tym zakresie. Takie przestrzenie kreatywne przyciągają do bibliotek nowe grupy odbiorców. 

Zachowania hiperseksualne adolescentów – wybrane uwagi w kontekście pandemii COVID / Anna Gulczyńska. W: Problemy Opiekuńczo Wychowawcze. – 2022, nr 2, s. 32-40 W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, z jakich powodów okres pandemii mógł przyczynić się do wzrostu zachowań hiperseksualnych w grupie adolescentów, a w szczególności korzystania z pornografii. W pierwszej kolejności zarysowano specyfikę okresu adolescencji w kontekście opisywanej kwestii seksualności, następnie - rozumienie hiperseksualnych zachowań zgodnie z zaczynającą obowiązywać w 2022 klasyfikacją ICD11. W dalszej kolejności, w oparciu o ekologiczny model seksualności uzasadniono, z jakich powodów pandemia mogła wzmocnić pozanormatywne zachowania seksualne w grupie nastolatków. Szczególny nacisk został położony na aktywizację dopaminowego układu nagrody, stanowiącego fizjologiczną bazę utrwalenia hiperseksualnych zachowań w tej grupie.

Dezinformacja – wyzwanie edukacyjne / Łukasz Kamiński. W: Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie. – 2022, nr 2, s. 10-13 Dezinformacja towarzyszy naszym dziejom od stuleci, była ważną bronią w okresie wojny. W ostatnich latach nasiliła się ona między innymi za sprawą mediów społecznościowych. Manipulacja informacją dotyczy nie tylko polityki czy gospodarki. Coraz częściej obszarem dezinformacji stają się także pamięć i historia. Warto zastanowić się, jaką wiedzę i umiejętności możemy przekazywać uczniom, aby potrafili rozpoznać próby manipulowania przeszłością.   

Nowoczesne strategie uczenia się i nauczania, czyli w jaki sposób pomóc uczniom zrozumieć Europę / Izabela Lewandowska. W: Wiadomości Historyczne z Wiedzą o Społeczeństwie. – 2022, nr 2, s. 14-17 Zaprezentowane strategie dydaktyczne pokazują, w jakim kierunku powinna iść szkolna edukacja, skoncentrowana na rozwoju myślenia historycznego, wnioskowania, wartościowania, postrzegania historii w różnych barwach, jej ewolucji i zmiany.

Wykorzystanie walorów turystyczno-krajoznawczych wycieczek szkolnych w procesie dydaktyczno-wychowawczym : szlakiem od teorii do praktyki / Anna Wojna. W: Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. – 2022, nr 2, s. 26-32 Każdy człowiek czuje się lepiej, gdy jest zdrowy, sprawny fizycznie i wysportowany, a gdy sprawność naszego ciała zaczyna szwankować, popadamy w przygnębienie, pesymizm i nic nam nie wychodzi. Nikogo nie trzeba dzisiaj przekonywać, jak istotną rolę spełnia ruch w codziennym życiu człowieka i jak ogromny ma wpływ na kształtowanie postawy i sprawności fizycznej młodych ludzi oraz na „rzeźbienie” ich osobowości i tożsamości >>>

Uczeń z niepełnosprawnością intelektualną na lekcji WF – wskazania do pracy / Ewa Brzozowska-Wicherek. W: Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. – 2022, nr 2, s. 38-41 Niepełnosprawność intelektualna jest diagnozowana na czterech poziomach. Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną mogą uczęszczać do każdego typu szkoły – ogólnodostępnej, integracyjnej czy specjalnej. Decyzja o wyborze placówki należy do rodziców ucznia. Wychowanie fizyczne stanowi szczególnie ważny element w programie edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną >>>

Współpraca między dziećmi w wieku przedszkolnym – szóste zajęcia treningu umiejętności społecznych z bajką terapeutyczną / Monika Litwinow. W: Wychowanie w Przedszkolu. – 2022, nr 3, s. 22-28 Potrzeba nawiązywania relacji z rówieśnikami oraz współdziałanie z nimi to fundamentalne doświadczenia, do których dziecko w tym wieku dąży, zarówno poprzez wyimaginowaną zabawę, jak i przez naturalną chęć do zdobywania wiedzy o życiu społecznym i aktywnego w nim uczestniczenia >>>

Pieczątki, cukierki, oklaski, czyli gorzka prawda o nagradzaniu za jedzenie / Małgorzata Talaga-Duma. W: Wychowanie w Przedszkolu. – 2022, nr 3, s. 22-28 Pamiętajmy: żadne dziecko nie jest ani lepsze, ani gorsze, tylko dlatego, że zjadło łyżkę zupy więcej. Nawet jeśli niektóre dzieci domagają się pochwał i działa to na nie mobilizująco, to w przypadku przedszkolaka z wybiórczością pokarmową takie działania przyniosą liczne negatywne skutki >>>