Powiato
wa Biblioteka Pedagogiczna zachęca do lektury aktualnej prasy pedagogicznej i bibliotekarskiej. Niebawem koniec roku szkolnego 2020/2021. Roku, który ze względu na pandemię Covid-19, niemal w całości został zrealizowany w oparciu o zdalne nauczanie. Artykuły poświęcone temu problemowi znajdują się m.in. w majowo-czerwcowych numerach: „Dyrektora Szkoły”, „Polonistyki” czy „Problemów Opiekuńczo Wychowawczych”, np. na temat edukacji domowej i zdalnego oceniania. Warto także sięgnąć po teksty opisujące kreatywne metody, których celem jest aktywizowanie i motywowanie uczniów na zajęciach. W czasopiśmie „Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne” znajdziemy z kolei ciekawe teksty na temat nauki pływania i oswajania dzieci z wodą. W prasie bibliotekarskiej natomiast znajdziemy ciekawe artykuły dotyczące wykorzystania mediów społecznościowych w promocji czytelnictwa czy zachęcania dzieci do czytania lektur za pomocą picturebooków.
Niektóre z polecanych tekstów dostępne są online (we fragmentach). Pełne teksty artykułów można znaleźć w zbiorach biblioteki. Na zamówienie biblioteka wykonuje skany materiałów bibliotecznych. Zapraszamy na przegląd prasy.
Biblioteka Centrum Informacji
Media społecznościowe w szkole, czyli edukacja i promocja czytelnictwa pośród rozrywki / Marta Jesionek. W: Biblioteka – Centrum Informacji. – 2021, nr 2, s. 3-7 Autorka w artykule porusza temat mediów społecznościowych, które są wykorzystywane coraz częściej do promocji czytelnictwa. Omawia dokładnie wykorzystanie takich serwisów społecznościowych jak Facebook, Instagram, Tik Tok. "Internet stał się nieodłączną częścią naszego życia. Wykorzystywany jest każdego dnia wielokrotnie, często niemal bezwiednie. Nic więc dziwnego, że stał się również nieodłącznym elementem edukacji. W sieci znaleźć można tysiące darmowych pomocy dydaktycznych, scenariuszy zajęć udostępnionych przez nauczycieli, licznych pomysłów na zadania czy ogromną liczbę edukacyjnych filmów i artykułów. Nauczyciele przyzwyczaili się do łatwo dostępnych gotowych materiałów, które nie tylko inspirują, ale również pozwalają udoskonalić prowadzone zajęcia i zaoszczędzić cenny czas".
Biblioteka w Szkole
Jak zachwycić dzieci lekturami? Część 1 - Picturebooki / Małgorzata Swędrowska. W: Biblioteka w Szkole. – 2021, nr 5, s. 18-19 Dlaczego warto proponować dzieciom picturebooki? W jaki sposób bibliotekarz może ożywić książkę? Autorka idei czytania wrażeniowego zwraca uwagę na lekturowy problem, o którym od lat mówią nauczyciele, i pokazuje, w jaki sposób można zaprezentować dzieciom lektury od lat funkcjonujące w czytelniczym kanonie. Omawia również przykład książki Cztery zwykłe miski jako pozycję, która pozwala na pielęgnowanie w dzieciach wrażliwości oraz doświadczania radości ze wspólnie wykonanych zadań.
Bibliotekarz
Nic nie będzie już tak samo na rynku książki : wejście smoka otwiera nową epokę / Piotr Dobrołęcki. W: Bibliotekarz. – 2021, nr 4, s. 4-18 Autor w tekście omawia rynek książki, poczynając od sytuacji branży papierniczej, poligraficznej i wydawniczej, w tym tendencje wydawanej w Polsce literatury. Na szczególne podkreślenie zasługuje przegląd charakterystycznych zjawisk związanych z rynkiem książki na świecie oraz omówienie jego polskiej specyfiki w ostatnich dwóch latach, a szczególnie dystrybucja i problemy rynkowe małych księgarń.
Biologia w Szkole
Lista 5, 10, 15 / Ewa Ostarek. W: Biologia w Szkole. – 2021, nr 3, s. 30-34 5/10/15 to narzędzie, którego z powodzeniem można użyć w edukacji wczesnoszkolnej. (…) Czym jest lista? Oryginalnie jest to zwykła kartka papieru podzielona na kilka kolumn, w których wpisuje się różnego rodzaju drobne zadania, które można wykonać, biorąc pod uwagę czas wykonania zadania. Zaznaczone na niej zostały trzy granice czasu – to znaczy 5, 10 i 15 minut. Zadaniem autora jest wymyślenie i wpisanie w odpowiednie rubryki tabeli takich aktywności, które zajmują określony czas. Wtedy, gdy nadarzy się okazja na 10 minut przerwy, od razu po sięgnięciu do listy można wiedzieć, jakie zadanie można wykonać. »»»
Mózg zintegrowany, czyli jak uczyć się przez zmysły / Adrianna Kloskowska. W: Biologia w Szkole. – 2021, nr 3, s. 22-29 Większość ludzi bez trudu przystosowuje się do nieustannego otrzymywania bodźców z różnych zmysłów, co stanowi podstawę procesu integracji sensorycznej. By zrozumieć złożony proces integracji, warto przyjrzeć się, jak działają poszczególne zmysły, zarówno te, dzięki którym odbieramy informacje z otoczenia, czyli zmysły: dotyku, smaku, słuchu, wzroku, węchu, jak i wewnętrzne układy zmysłowe informujące nas o tym, jak się czujemy, do których należą układy: proprioceptywny, przedsionkowy, interoceptywny. »»»
Dyrektor Szkoły
Ocenianie na odległość / Małgorzata Nowak. W: Dyrektor Szkoły. – 2021, nr 5, s. 20-24 Zbliża się czas wystawiania ocen, klasyfikacji rocznej, zabiegów o świadectwo z wyróżnieniem przydatne w rekrutacji, wracają więc wątpliwości związane z ocenianiem w edukacji zdalnej. W niniejszym artykule [przedstawiono] wypowiedzi praktyków dzielących się rozwiązaniami ze swoich placówek – dyrektorzy i nauczyciele opowiadają, jak ewoluowały szkolne zasady, jak radzili sobie z wyzwaniami, zmianami zachowań oraz postawami uczniów i rodziców. »»»
Psychologiczne skutki pandemii / Tomasz Garstka. W: Dyrektor Szkoły. – 2021, nr 5, s. 59-60 Wciąż brak prowadzonych na szeroką skalę psychologicznych badań dzieci i młodzieży w warunkach ograniczeń związanych z pandemią i zdalną edukacją. Dlatego nie ma przesłanek, by z dużą pewnością mówić o konkretnych szkodach, które przyniesie ten czas młodemu pokoleniu. Są jednak podstawy do postawienia poważnych hipotez. »»»
Polonistyka
Co zrobić, żeby być słuchanym? – o retoryce na lekcjach języka polskiego : co mówi podstawa programowa? / Barbara Matusiak. W: Polonistyka. – 2021, nr 3, s. 9-15 Chcąc sumiennie wywiązać się z zadania rozwijania umiejętności retorycznych młodzieży, należy szczególnie uważnie analizować z nią chwyty użyte w przemówieniach przedstawionych w dziełach literatury. Warto wtedy przemycać wiedzę na temat charakteru argumentów stosowanych przez literackich mówców czy mówczynie i klasyfikować je, dzieląc na argumenty natury emocjonalnej oraz argumenty racjonalne. »»»
Jak pracować z uczniem zdolnym? / Justyna Kapuścińska-Kozakiewicz. W: Polonistyka. – 2021, nr 3, s. 28-33 Okazuje się, że uczeń zdolny w szkole to wyzwanie dla rodziców i nauczycieli, chociaż powszechnie uważa się, że to wielki „skarb”. Jednak w momencie, gdy jest niewłaściwie prowadzony, nie ma poczucia zrozumienia i wsparcia, może okazać się bardzo problematyczny, a nawet zaniechać rozwijania własnych zdolności. Ważne w związku z tym, aby wiedzieć, na co takiemu dziecku możemy pozwolić i w jaki sposób zorganizować mu czas, żeby nasze starania przyniosły oczekiwany efekt. »»»
Jak nauczyć ucznia wystąpień publicznych w pandemicznych czasach (i nie tylko)? / Izabella Bartol. W: Polonistyka. – 2021, nr 3, s. 16-20 Język jest narzędziem niezwykłym. Ożywia nieożywione, porusza nieporuszone, uskrzydla nieuskrzydlone. Daje nadzieję, otacza miłością, wspiera. Zabiera w magiczne przestrzenie, roztacza widnokręgi szczęśliwości, pozwala swobodnie oddychać. Postawiony na ostrzu noża rani, zagania do kokonu samotności, odbiera nadzieję. Wszystko może, ale nie wszystko mu wypada. Taki właśnie jest. W swej pełnej krasie tylko czeka, by zostać użytym – jednak to od nas zależy, w jaki sposób. »»»
Motywowanie uczniów do nauki : czy na pewno wiemy, jak to robić? / Małgorzata Łoskot. W: Polonistyka. – 2021, nr 3, s. 43-47 Niejednokrotnie zdarza się, że nauczyciele mają problem z motywowaniem uczniów do nauki. Wprawdzie stosują różne strategie i metody aktywizujące, indywidualne rozmowy interwencyjne oraz statutowy katalog nagród i kar, ale zazwyczaj nie przynosi to oczekiwanych efektów. Podobny obraz wyłania się również z raportów IBP i licznych opracowań specjalistów: motywacja uczniów i zamiłowanie do nauki sukcesywnie spada od III do ostatniej klasy szkoły podstawowej i tendencja ta utrzymuje się aż do zakończenia obowiązkowej edukacji. Co jest tego przyczyną? »»»
Poradnik Bibliotekarza
18 lat Polski w UE &Tygodnia Bibliotek / Joanna Filimonow. W: Poradnik Bibliotekarza. – 2021, nr 5, s. 11-18 Artykuł podsumowuje założenia i hasła Tygodnia Bibliotek, od początku, czyli od 2004 roku. Obecnie mija 18 lat realizacji tej znakomitej akcji bibliotecznej, podobna rocznica dotyczy przynależności Polski do Unii Europejskiej. Tę zbieżność rocznic dostrzegła Joanna Filimonow w swoim opracowaniu, podsumowującym założenia i hasła Tygodni Bibliotek. Lektura tekstu pozwala docenić rangę tej imprezy i znaczny dorobek SBP w tym zakresie. Warto prześledzić razem z autorką bogactwo idei i nawiązanie do aktualnych problemów, którymi żyło społeczeństwo i kultura.
Problemy Opiekuńczo Wychowawcze
Edukacja domowa – ucieczka od zdalnego nauczania czy społeczno-wychowawcza potrzeba? / Marta Poruszek. W: Problemy Opiekuńczo Wychowawcze. – 2021, nr 4, s. 17-31 Celem artykułu jest wykazanie, czy zmieniająca się w dobie pandemii rzeczywistość edukacyjna wpływa na motywy podejmowania edukacji domowej, a jeśli tak, to w jakim stopniu motywy te związane są z niedogodnościami zdalnego nauczania. Dotychczasowe powody wyboru edukacji domowej były zazwyczaj wyrazem społeczno-wychowawczych potrzeb rodzin. Wywiady rekrutacyjne do edukacji domowej przeprowadzane przez autorkę w jednej z warszawskich szkół podstawowych pozwoliły stwierdzić, że pojawił się nowy motyw podejmowania edukacji domowej. Można go zdefiniować jako ucieczkę od niestabilnej sytuacji w szkolnictwie oraz niedogodności związanych ze zdalnym nauczaniem. Niedogodności te dotyczą przeciążeń związanych z wielogodzinną nauką przed monitorem komputera.
Specyfika pracy wychowawcy w świetlicy szkolnej / Agnieszka Kaczor. W: Problemy Opiekuńczo Wychowawcze. – 2021, nr 4, s. 3-16 W artykule przedstawiono opis specyfiki pracy wychowawcy w świetlicy szkolnej na podstawie dostrzeżonych w literaturze przedmiotu czynników określających jej istotę. W związku z przyjętą perspektywą interpretacyjną, świetlica szkolna została scharakteryzowana jako miejsce, które z definicji odgrywa istotną rolę w procesie wspomagania rozwoju dziecka, a proces ten wspiera specyfika pracy wychowawcy w świetlicy szkolnej. Do analizy miejsca, jakim jest świetlica, wykorzystano koncepcję Jerzego Nikitorowicza. Odnosząc się do wyodrębnionych przez niego „pograniczy”, dookreślono, jak wygląda praca wychowawcy w świetlicy szkolnej w perspektywie czynników istotnych dla analizowania świetlicy w kontekście każdego z pograniczy. Pozwoliło to uzyskać nowe ujęcie opisywanego miejsca.
Wychowanie w Przedszkolu
Czytanie i ruch : metoda dynamicznych obrazów systemu Edukacja przez ruch w praktyce / Dorota Dziamska. W: Wychowanie w Przedszkolu. – 2021, nr 5, s. 6-10 Trudno wyobrazić sobie, iż podczas czytania dziecko, ba, dzieci w grupie mają się ruszać. Czytanie i ruch to takie odległe pojęcia, choć ostatecznym wynikiem każdego czytania jest przecież ruch na poziomie umysłowym. Sam umysł to proces manipulacji obrazami, które powstają, i to bardzo dynamicznie, np. za pomocą czynności czytania. W metodzie dynamicznych obrazów oprócz wskazanych przeze mnie strategii obowiązkowo występują istotne dla realizacji tychże strategii aspekty planowania aktywności dzieci. »»»
Jak to jest z tym ssaniem kciuka? / Marta Baj-Lieder. W: Wychowanie w Przedszkolu. – 2021, nr 5, s. 38-40 Obraz dziecka, które ssie kciuk, widziany w trakcie badań USG, nie wzbudza trosk i zmartwień, wręcz przeciwnie, rozczula i cieszy rodziców, którzy mogli doświadczyć takiego widoku w trakcie badania. Kiedy jednak widzimy noworodka lub niemowlę, które również prezentuje ssanie kciuka, spotykamy się z rodzicielskim niepokojem. Jeżeli natomiast pomyślimy o dziecku kilkuletnim, to widok ssania kciuka zaczyna już poważnie martwić. Czy faktycznie ssanie kciuka powinno być powodem do zmartwień i niepokoju? A jeżeli tak, to czy zawsze? »»»
Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne
Koncepcja Halliwick – pływanie i usprawnianie / Wojciech Błachnio. W: Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. – 2021, nr 3, s. 16-18 Koncepcja Halliwick jest sposobem nauczania pływania oraz zdobycia niezależności w środowisku wodnym przez osoby sprawne i niepełnosprawne. „Koncepcja”, a nie „metoda”, gdyż w pracy z człowiekiem nie ma z góry określonych sposobów osiągania celów edukacyjnych i terapeutycznych. Istotą zajęć jest podążanie za osobą, z którą jesteśmy w wodzie i zapewnienie jej poczucia bezpieczeństwa. »»»
Preswimming – oswajanie dziecka ze środowiskiem wodnym / Piotr Winczewski. W: Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. – 2021, nr 3, s. 19-31 Przyjmuje się, że pierwsze zajęcia oswajające dziecko ze środowiskiem wodnym powinny trwać od paru do kilkunastu minut. Dziecko kończąc je, powinno być nadal zainteresowane wzbogacaniem nowych doświadczeń. To z kolei ma ułatwiać zachęcenie go do zaangażowania się w następne ćwiczenia. Równocześnie liczni autorzy proponują, by oswajanie ze środowiskiem wodnym polegało na wykorzystywaniu zabaw identycznych z tymi, które stosuje się w sali gimnastycznej w trakcie lekcji wychowania fizycznego. Inne ma być jedynie otoczenie, w którym ćwiczący skaczą, biegają, prowadzą pościgi. »»»
Życie Szkoły
Agresywny uczeń / Aleksandra Kubala-Kulpińska. W: Życie Szkoły. – 2021, nr 5, s. 33-38 Agresja jest zachowaniem wywołanym poprzez impuls, które ma charakter incydentalny, a jego celem jest wywołanie szkody. Charakterystyczną dla agresji cechą jest brak stałości w rolach – ofiara i sprawca wymieniają się rolami w zależności od sytuacji. Osoby, które przejawiają akty agresji, nie zatajają ich, nie jest to bowiem zachowanie przemyślane, lecz opiera się na emocjach, co powoduje pewnego rodzaju spontaniczne i nieprzemyślane działanie. Bardzo często ma ono miejsce w obecności nauczycieli lub też uczniowie bez problemu ujawniają nauczycielom jego przebieg. »»»
Joga w edukacji wczesnoszkolnej – praktyczne informacje dla chcących włączyć jogę do programu szkolnego / Joanna Obuchowska. W: Życie Szkoły. – 2021, nr 5, s. 4-9 O korzyściach płynących z wprowadzania zajęć jogi dla dzieci w szkołach możemy dowiedzieć się już nie tylko od instruktorów jogi czy fanów aktywności ruchowej. Tego rodzaju zajęcia poprawiają kondycję fizyczną dzieci, a ze względu na specyfikę ćwiczeń wzmacniają mięśnie, świadomość ciała i prawidłową postawę oraz wpływają na umiejętność zachowania równowagi i znajdowania środka ciężkości własnego ciała. »»»
Metody aktywizujące i motywujące na zajęciach / Justyna Kapuścińska-Kozakiewicz. W: Życie Szkoły. – 2021, nr 5, s. 16-20 Najogólniej można stwierdzić, że metody aktywizujące to wszystkie wskazówki czy pomoce, które wpływają na ucznia i sprzyjają rozwijaniu jego zainteresowań. Sprzyjają budowaniu kreatywności i pomysłowości oraz uczą, w jaki sposób można komunikować się z innymi i z nimi współpracować. Charakteryzują się one tym, że bardzo mocno stymulują aktywność dzieci, mają dużą skuteczność i niosą za sobą wiele różnorodności. Są przy tym niezwykle atrakcyjne. »»»